ملاس

ملاس
ماده ای است که در جریان عبور استخراج قند از چغندر قند و نیشکر پس از اینکه شیره قند غلیظ شدهو از توربینها عبور کرد باقی میماند.ملاس یک شربت غلیظی است که برحسب اینکه قند و نیشکر گرفته شده باشد، به طور متوسط دارای 65-45 درصدقند ودر حدود 10 درصد مواد معدنی و مقداری آمید و مقدار خیلی کمی مواد آلبومی نوئید دارد. ملاس نیشکر ازنظر مقدار قند خیلی از ملاس چغندر قند غنی تر است (65 درصد در مقابل 45 درصد)به طوری که در اغلب کارخانجات از ملاس حاصل نیز مجددا قند گیری می نمایند.
ملاس استخراج اول رنگ روشنی است . آن را Firstextractionگویند.
ملاس استخراج دوم به رنگ کمی تیره است .آن را Secondextractionمی نامند.
ملاس استخراج سوم رنگ قهوه ای تیره است و ان را Thirdextraction می نامند.
درهر یک صد گرم ملاس استخراج اول مواد زیر وجود دارد:
آب 24 گرم ،انرژی غذایی 252 کالری،هیدراتهای کربن 65 گرم،کلسیم 165 میلی گرم،فسفر 45 میلی گرم ،سدیم 15 میلی گرم ،ویتامین ،پتاسیم 917 میلی گرم،تیامین 70/0 میلی گرم،ریبو فلاوین حدود 60/0 میلی گرم و نیاسین حدود 2/0 میلی گرم.
در هریک صد گرم ملاس استخراج دوم مواد زیر وجود دارد:
آب 24 گرم ،انرژی غذایی 232 کالری ،هیدراتهای کربن 60 گرم ،کلسیم 290 میلی گرم ،فسفر 69 میلی گرم،آهن 6 میلی گرم ،سدیم 37 میلی گرم ،پتاسیم 1063 میلی گرم ،رایبوفلاوین 12/0میلی گرم و نیاسین 2/1 میلی گرم.
در هر یک صد گرم ملاس استخراج سوم مواد زیر وجود دارد:
آب 24 گرم ،انرژی غدایی 213 کالری،هیدراتهای کربن55 گرم ،کلسیم 684 میلی گرم ،فسفر 84 میلی رگم،آهن 16 میلی گرم،سدیم 96 میلی گرم،پتاسم 2927 میل یگرم،تیامین11/0 میلی گرم،رایبون فلاوین 19/0 میلی گرم ،نیاسین 2 میلی گرم.
به طوری که ملاحضه می شود ملاس سیاه از نظر مقدار آهن و پتاسیم و تا حدودی کلسیم در ردیف پر ارزشترین و غنی ترین منابع است.
خواص و کاربرد:
ملاس را اگر مخلوط با علوفه به گاو شیری بدهند ایجاد اشتهای فراوان کرده و در پروار کردن خیلی نتیجه بخش است ،البته در مقدار آن اسراف نباید کرد زیرا اسهال شدید می گیرند.
این خوراک، خاصیت انرژی زایی و مُلین بودن دارد. میتوان تا ده‏درصد از آن را در جیره غذایی روزانه در نظر گرفت. شروع تغذیه با این خوراک باید کم‏کم باشد. ملاس جایگزین خوبی برای غذایی مانند جو و ذرت است.
استفاده از ضایعات برای کم‏شدن قیمت جیره غذایی و استفاه بهتر و بیشتر از محصولات فرعی کارخانه‏ ها بسیار مناسب است. ولی مصرف بیشتر از اندازه و ناگهانی این مواد باعث ناراحتی های شدید گوارشی برایدام میشود. برای مثال، استفاده از چغندر خوراکی، خربزه، هندوانه و صیفى‏جات دیگر باید کم‏کم شروع شود. یعنی از روزی دویست گرم شروع شود در پایان هم کم‏ کم قطع شود.
روش غنی ‏سازی کاه
به دلیل استفاده زیاد کاه در تغذیه دام، غنی سازی این علوفه اهمیت زیادی دارد. برایغنی سازی کاه، ابتدا آب و مقدار مشخصی اوره را با هم مخلوط میکنند. اگر ملاس هم وجود داشته باشد، مقدار مشخی از ملاس هم با آن مخلوط میکنند. وقتی اوره و ملاس در آب به خوبی حل شد، آن را بر روی توده کاه میپاشندو کاه را به هم مى‏زنند. سپس آب را در داخل سیلوی سیمانی میریزند و فشرده میکنند. با این کار هوی داخل سیلو خارج میشود. سپس اب استفاده از پلاستیک روی آن را میپوشانند. این کاه به مدت بیست و پنج روز به همین صورت باقی میماند و سپس مصرف میشود.
مقدار ماده ‏های لازم برای غنی ‏سازی کاه
ملاس ۴تا ۱۰کیلوگرم
کاه ۱۰۰کیلوگرم
آب ۵۰تا ۸۰لیتر
اوره ۴کیلوگرم
فایده‏ های غنی ‏سازی کاه :
۱- پانزده درصد به ارزش غذایی کاه اضافه میشود.
۲- پروتئین کاه بیشتر میشود.
۳- کاه خوش خوراک میشود.
۴- اگر درغنی ‏سازی کاه از ملاس هم استفاده شود، انرژی آن بیشتر میشود.
نکته ‏های مهم در تغذیه دام :
۱- برای جلوگری از نفخ دام باید کاه غنى‏شده را همراه با علوفه ‏های خشک دیگر استفاده کرد. مقدار کاه غنى‏شده را برای گوسفند از دویست گرم و برای گاو از سیصد گرم در روز شروع میکنند. کم‏کم این مقدار را بیشتری میکنند.
۲- سبوس به تنهایی، خوراک کنسانتره به حساب نمى‏آید. از دادن مقدار زیاد این خوراک به دام خودداری کنید. زیرا باعث کم‏شدن چربی شیر میشود.

۳- آرد گندم برای تغذیه نشخوارکنندگان مناسب نیست. چون پروتئین موجود در گندم باعث نفخ در گاو میشود. همچنین حرکت شکمبه را کم میکند و باعث ناراحتی های گوارشی در دام میشود.

سبوس گندم

سبوس گندم جهت تغذیه دام و طیور و آبزیان
سبوس گندم به سبب فراوانی تولید و قیمت مناسب و دارابودن میزان نسبی پروتئین بالا و ویتامینها و مواد معدنی به خصوص فسفر، در تغذیه دام ، طیور و آبزیان مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف سبوس گندم در جیره غذائی دامهای نشخوارکننده به علت ملین بودن و در مورد طیور به سبب محدود بودن قابلیت جذب مواد فیبری موجود در آن نباید از میزان معینی در خوراک متراکم آنها تجاوز نماید.
-1-2سبوس گندم مخلوطی از لایه های مختلف پوسته و قسمتهای جوانه و لایه آلورن 1 در دانه گندم که در اثر عملیات آسیابانی به عنوان سبوس جدا می شود و کمیت و کیفیت آن بستگی به نوع گندم مصرفی و فرآیند کلی کارخانه آردسازی دارد. (به ویژه از نظر میزان آرد چسبیده به سبوس ).
-1-3ویژگیهای فیزیکی
-1-1-3رنگ : رنگ سبوس گندم به رنگ گندمی که از آن تهیه شده بستگی دارد و از رنگ کرم تا قهوه ای روشن متفاوت است .
-2-1-3بو: سبوس گندم دارای بوی طبیعی مخصوص بخود است .
-3-1-3اندازه : ریزی و درشتی ذرات سبوس گندم بستگی به نوع گندم و شیوه تولید آرد در کارخانه دارد ولی به هر حال سبوس گندم نباید بیش از 30درصد وزنی حاوی ذرات نرم باشد.
ویژگیهای سبوس گندم مورد مصرف در خوراک دام و طیور
سبوس گندم(Wheat Bran) در تغذیه دام وطیور مورد استفاده قرار می گیرد. در طیور معمولا از سبوس گندم برای تکمیل درصد حجمی جیره غذاییو اغلب به عنوان ماده خنثی استفاده می شود. چون طیور قادر به هضم فیبر و موادسلولزی نیستند از این رو میزان اضافه نمودن سبوس به جیره غذایی نباید از درصد معینی تجاوز کند.
سبوس گندم عبارت از پوشش خارجی اولین و دومین لایه با حداقل آندوسپرم مغز گندم چسبیده به آن است که با طریقه بوجاری و آسیآب کردن معمولی از گندم جدا می شود. ارزش سبوس بستگی به نوع و میزان خلوص، طرز تهیه و کار ماشینهایی دارد که گندم در آنها آرد شده و همچنین به مقدار آردی دارد که به پوسته چسبیده است.
ویژگیها
ویژگیهای فیزیکی :
رنگ : سبوس گندم دارای رنگ روشن تا قهوه ای است ولی رنگ سبوس بستگی به رنگ دانه گندم (مواد رنگی دانه) که ازآن تهیه شده است دارد.
بو : سبوس گندم دارای بویطبیعی مخصوص به خود می باشد.
اندازه : درشتی ذرات سبوسگندم باید طوری باشد که بیش از 30% وزن آن از الک 50 میکرون عبور نماید
دامداری های سراسر کشور هر یک سبوس مورد نیاز خود را به طرق مختلف تهیه می نمایند. با توجه به اینکه دسترسی به کارخانه های سبوس برای بسیاری از دامداری ها میسر نمی باشد، مراکز و فروشگاه هایی در سطح کشور مسئولیت تهیه و توزیع این محصول را بر عهده دارند.

در این بین تعداد افرادی که به صورت مستقیم از کارخانه ها سبوس مورد نیاز خود را تامین می نمایند، خیلی محدود هستند. مسلما این افراد علاوه بر اینک خیالشان از بابت کیفیت سبوس راحت است، با قیمت بسیار مناسب تری نیز می توانند این محصول را تهیه نمایند با توجه به اینکه عده ای سود جو اقدام به مخلوط کردن سبوس با گندم با یک سری از مواد دیگر میکنند که با چشم قابل تمایز نیست و برای تشخیص باید به آزمایشگاه ارسال شود لذا سبوس گندم را از جاهای معتبر خریداری کنید

کنجاله کنجد

کنجاله کنجد همانند کنجاله سویا و پنبه دانه به علت داشتن ارزش غذایی بالا و اثر مثبت در تغذیه دام ،از خرید و فروش بالایی برخوردار است.
کارخانه های تولید کنجاله پس از بوجاری کردن کنجد و شستشو و تمیز کردن، این محصول را خشک کرده و روغن آنرا جدا می نمایند. نتیجه ی این کار خوراکی است که در جیره های غذایی دامداری ها اثرات زیادی دارد.می توان از 20 درصد کنجاله کنجد به جای کنجاله سویا در جیره جوجه های گوشتی استفاده نمود
آنالیز کنجاله کنجد:
پروتئین: حداقل 36% و حداکثر 46%
چربی: حداقل: 12% و حداکثر 20%

• کنجاله کنجد از نظر متیونین و آرژنین قوی است . ارزش غذایی آن برای انواع طیور 90- 95 درصد کنجاله سویا است. منبع عالی از سستین و تریپتوفان می باشد.از نظر فسفر و ویتامین های محلول در چربی غنی است.مصرف در کنار کنجاله سویا به عنوان تکمیل کننده عالی است.بسیار خوش خوراک و ملین است.استفاده 2 به 1 از سویا به کنجد ترکیب عالی است.میزان فیبر در کنجاله تحت فشار به دست می آید حدود 8 درصد است.ثبات و پایداری در مقابل اکسیداسیون به دلیل وجود ماده ای به نام سسامولین است.سسامولین در اثر تجزیه به یکآنتی اکسیدان طبیعی به نام سسامول تبدیل می شود.سسامولین و سسامین موجود درروغن کنجد به عنوان یک ماده در کنترل حشرات به کار می رود.ترکیب ماده مغذی آن بسیار شبیه سویا است.از نظر لیزین و ترئونین فقیر است.حاوی اگزالات و فتیات زیادی است که پوست گیری قبل از روغن کشی آن را کاهش می دهد.کلسیم موجود در کنجد به خاطر بالا بودن اسید فیتیک آن غیر قابل استفاده است.مصرف بیش از حد آن منجر به اسهال در طیور شود.در صورت مصرف بیش از ده درصد به مقادیر مکملهای معدنی توجه ویژه ای مبذول شود.انرژی متابولیسمی آن کمتر از سویا است.جیره هایی که حاوی مقادیر زیادی کنجد است (بیشتر از 10 درصد) باید حاوی 2 درصد کلسیم بیشتر باشد.محدودیت استفاده از آن به خاطر کم بودن انرژی، لیزین و بالا بودن اسد فیتیک آن است.مصرف بیش از حد کنجاله کنجد حاوی روغن بال در جیره باعث نرمی چربی لاشه و طعم نامطلوب آن می شود.
مشخصات ظاهری کنجاله کنجد: پلت فشنگی به قطر 1 تا 2 سانتیمتر به رنگ قهوه ای بسته بندی شده در گونی های بین 30 تا 35 کیلوگرمی.گر کنجاله کنجد به همراه آنزیم فیتاز به همراه 5، 10 و 15 درصد به ترتین در دوره آغازین رشد و دوره پایانی برای جوجه ها و افزایش وزن آنها مفید و مناسب خواهد بود و نه بیشتر.